گزارش جلسه کارشناسی حادثه قله کارل مارکس تاجیکستان

پس از حادثه تلخ منجر به فوت آقای احمد نیک بیان از کوهنوردان شهر قدس تهران بر روی قله کارل مارکس تاجیکستان[1] به ارتفاع 6726 متر در روز 31 اردیبهشت 1396، بخش جستجو و نجات فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی به منظور بررسی خطاهای تیم مذکور که موجب سرانجام ناخوشایند درگذشت نامبرده گردید اقدام به برگزاری جلسه کارشناسی با حضور دو عضو دیگر این تیم سه نفره شامل آقایان: همایون مویدزاده و مهدی عباسی نمود. گزارش زیر نظر کارشناسی کمیسیون مربوطه می باشد که توسط بخش جستجو و نجات فدراسیون تجمیع  و ارائه شده است:

بنام خدا

پیرو حادثه کوهنوردی در منطقه پامیر کشور تاجیکستان که منجر به فوت مرحوم "احمد نیک بیان" گردید پس از بازگشت همنوردان وی از منطقه، فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی با فراخوان اعضاء تیم و جمعی از کارشناسان ورزش کوهنوردی و هیمالیانوردی کشور جلسه نقد و بررسی حادثه فوق را در محل فدراسیون کوهنوردی برگزار نمود.

جلسه در تاریخ 20 خردادماه 96 و راس ساعت 17 با حضور آقایان رضا زارعی(ریاست فدراسیون)، محمود میرنوری(دبیر فدراسیون)، اقبال اافلاکی(خبره ورزشی و هیمالیانورد)، مهدی داورپور(خبره ورزشی)، مرتضی رمضانی (رئیس هیات کوهنورد استان تهران)، داود احمدیان (رئیس هیات کوهنوردی شهر قدس)، دکتر حمید مساعدیان (رئیس بخش جستجو و نجات فدراسیون)، و آقایان همایون موید زاده و مهدی عباسی از اعضاء تیم تاجیکستان برگزار گردید.

در جلسه فوق ضمن قرائت گزارش ارسالی از سوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در شهر دوشنبه، هماهنگ کننده برنامه (سرپرست) آقای همایون موید زاده ضمن ارائه شرحی از سابقه کوهنوردی خود و مدارک دوره های آموزشی گذرانده شده خود توضیحی در مورد چگونگی شرکت افراد و برنامه ریزی صعود وهمچنین شرح کاملی از بروز حادثه ارائه نمود.

در ادامه آقای مهدی عباسی عضو تیم نیز توضیحاتی درباره برنامه و روز حادثه فوق ارائه نمودند.

پس از پایان ارائه گزارش، هر یک از کارشناسان ضمن بیان پرسش از اعضای تیم به تحلیل حادثه فوق و عوامل بروز حادثه پرداختند که اهم مشکلات برنامه که منجر به حادثه گردید به شرح ذیل ارائه می گردد:

1.     عدم شناخت کافی هماهنگ کننده  و اعضاء تیم نسبت به شرایط برنامه و مخاطرات موجود در منطقه

2.     نبود قرارداد مشخص کاری میان اعضای تیم و هماهنگ کننده برنامه

3.     عدم انتخاب زمان مناسب صعود (حضور پیش از موعد در منطقه درحالیکه شکافهای یخی توسط برف پوشیده بوده است)

4.     کافی نبودن تجهیزات فنی مورد نیاز برنامه و اتکا به خرید لوازم در منطقه

5.     نداشتن سرپرست مشخص در یک برنامه ناشناخته و فنی کوهنوردی (به ادعای آقای مویدزاده که خود را هماهنگ کننده می‌داند، نه سرپرست)

6.     عدم تمرین کافی اعضاء با یکدیگر و همچنین تمرین اصول فنی مورد نیاز

7.     عدم شناخت کافی افراد از توانایی ها و توانمندیهای یکدیگر و عدم شناخت روحی یکدیگر در نتیجه بروز تنش های مکرر در بین نفرات تیم

8.     عدم شناخت فنی لازم نسبت به شرایط کار ومنطقه فعالیت

9.     عدم اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذی صلاح کوهنوردی و گردشگری داخلی

10.                        جداشدن نفرات تیم از یکدیگر در حین اجرای برنامه و شرایط پرمخاطره

11.                        عدم توانایی در استفاده از لوازم و تجهیزات موجود و استفاده نامناسب از ابزار و تجهیزات (فقط همراه داشتن و حمل تجهیزات فنی)

12.                        مشخص نبودن هدف برنامه: شناسایی، گشایش مسیر و یا صعود و ایجاد انگیزه کاذب در یک فعالیت مشخص کوهنوردی (برنامه ریزی برای صعود قله صورت گرفته ولی در محل اجرا صحبت از شناسایی مطرح شده)

13.                        علمی و منطقی نبودن مسیر پیشنهادی صعود و تکیه بر فرضیات و حدس ها (بی توجهی به گزارش برنامه‌های پیشین و بهره گیری از نرم افزارهای حهت یابی به منظور ترسیم مسیر صعود)

14.                        نداشتن توانایی کافی و تلاش لازم در کمک رسانی به فرد حادثه دیده

15.                        عدم هماهنگی لازم با سازمانهای کوهنوردی و یا امداد و نجات محلی جهت پشتیبانی لازم در صورت وقوع حادثه

16.                        همراه نداشتن راهنمای مجرب محلی در یافتن و شناسایی صحیح مسیرصعود

17.                        انتخاب منطقه ای دورافتاده و دور از دسترس جهت اجرای برنامه تا در موارد احتمالی حوادث بتوان کمک رسانی به موقع انجام داد

18.                        همراه نداشتن وسایل ارتباطی نظیر بی سیم، تلفن ماهواره ای

19.                        انتخاب زمان نامناسب جهت اجرای برنامه (خروج از چادر در ساعت 8 صبح و بازگشت در ساعت 18)

20.                        بی توجهی تیم صعود کننده به خطرات محیطی و عدم بهره مندی از طناب و گرامپون

21.                        بارگزاری لوازم فنی توسط تیم پیشرو در کمپ 1 وبازگشت بدون لوازم به کمپ اصلی. به طور مثال کلنگ و طناب درمحل بارگزاری لوازم در کمپ 1 قرار داده شده و کرامپون ها در زمان بازگشت در کوله پشتی بوده!

در پایان به استحضار می‌رساند گزارشهای ارسالی و بررسی کارشناسی صورت گرفته در اختیار سازمان های ذی ربط به منظور پیگیری حادثه قرار داده شده است.